Klub Generałów

Stanowisko Klubu Generałów WP w sprawie wzmocnienia zdolności obronnych Polski oraz modernizacji Sił Zbrojnych RP

Warszawa, 15 lipca 2014r.

Skierowane do:

Prezydent RP, Zwierzchnik Sił Zbrojnych RP
Pan Bronisław Komorowski
……………………………………………………………………………………

Prezes Rady Ministrów
Pan Donald Tusk
……………………………………………………………………………………

Minister Obrony Narodowej
Pan Tomasz Siemoniak

Do wiadomości:

Marszałek Sejmu RP Pani Ewa Kopacz
Marszałek Senatu RP Pan Bogdan Borusewicz
Przewodniczący Sejmowej Komisji Obrony Narodowej Pan Stefan Niesiołowski
Przewodniczący Senackiej Komisji Obrony Narodowej Pan Wojciech Skurkiewicz
Minister Spraw Zagranicznych Pan Radosław Sikorski
Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Pan gen. bryg. prof. dr hab. Stanisław Koziej
Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Pan gen. broni Mieczysław Gocuł
Dowódca Generalny Rodzajów Sił Zbrojnych Pan gen. broni Lech Majewski
Dowódca Operacyjny Rodzajów Sił Zbrojnych Pan gen. broni Marek Tomaszycki

Zmiany polityczno-militarne na świecie istotnie zwiększają ryzyka dla Polski, a ciąg wydarzeń związanych z ekspansywną polityką Rosji (rejon Kaukazu, Gruzja, Nagorno-Karabach, Krym, wschodnia Ukraina, Mołdawia) wskazuje na konieczność przyspieszenia procesu wzmacniania potencjału sił zbrojnych. Naszym zdaniem model rosyjskiej polityki faktów dokonanych oraz stosowania militarnych i niemilitarnych form agresji (zwłaszcza ekonomicznej) będzie się rozwijał.
Wyrażając szacunek dla działań podejmowanych przez Prezydenta RP w zakresie kreowania polskiej polityki obronnej i zwierzchnictwa nad siłami zbrojnymi pozwalamy sobie zwrócić uwagę przedstawicieli najwyższych władz państwa na istotne – naszym zdaniem – kwestie wojskowe i wojskowo-polityczne. Nasze stanowisko jest wynikiem wieloletniego doświadczenia operacyjno-strategicznego, doświadczenia w zakresie dowodzenia oraz realnego wykorzystania techniki bojowej:

  1. Koniecznym jest nieustanne i zdecydowane podkreślanie tezy o strategicznym i kluczowym znaczeniu aliansu polityczno-wojskowego ze Stanami Zjednoczonymi AP – w ramach systemu Sojuszu Północnoatlantyckiego – jako gwaranta polskiego bezpieczeństwa.
    Jest to istotne z co najmniej trzech powodów:a) po pierwsze – niezdolności NATO do podjęcia zdecydowanych, natychmiastowych działań w przypadku ograniczonego konfliktu na rubieżach sojuszu, a w tym wymiarze ograniczonej, jeśli nie wręcz symbolicznej zdolności działania art. 5;b) po drugie – silnego wpływu czynników makroekonomicznych na decyzje polityczne i polityczno-militarne poszczególnych państw, które nie uwzględniają wspólnych interesów bezpieczeństwa NATO[1];
    c) po trzecie – czytelnie rozwijającej się strategii „inkorporacji” Federacji Rosyjskiej (od Abchazji, przez Gruzję, Krym i obecnie sytuację na wschodnich rubieżach Ukrainy), połączonej z  uzależnianiem części gospodarek europejskich od rosyjskich dostaw surowców strategicznych i powiązań ekonomicznych.
  2. Zadaniem pierwszej wagi jest zwiększenie zdolności obronnych Polski poprzez ciąg spójnych działań, wśród których – naszym zdaniem –priorytetowe znaczenie mają:
  • Stworzenie systemu obrony powietrznej (tarczy) w oparciu o najlepsze, zweryfikowane praktycznie systemy rakietowe z równoległą modernizacją obecnych systemów[2];
  • Zdecydowane przyspieszenie prac nad odtworzeniem potencjału mobilizacyjnego SZ. Zapewnienie armii realnych, a nie „papierowych” sił rezerwy o potencjale minimum 30.000 żołnierzy oraz zdecydowane przyspieszenie prac nad Wojennym Systemem Dowodzenia[3];
  • Odtwarzanie systemowego szkolenia dowództw operacyjnych, operacyjno-taktycznych i taktycznych w rejonach odpowiedzialności na północno-wschodnich i wschodnich rubieżach Polski;
  • Zdecydowane wzmocnienie potencjału obronnego w rejonie centralnej i północno-wschodniej Polski
  • Zwiększenie zdolności analitycznych w zakresie diagnozowania militarno-politycznego otoczenia Polski m.in. w oparciu o odbudowę służby wywiadu wojskowego i cywilnego oraz szersze wykorzystanie wiedzy wyższej kadry dowódczej, która w ostatnich latach zakończyła służbę wojskową.
  1. Koniecznym jest poszerzanie świadomości społecznej nt. sytuacji geopolitycznej, w tym strategicznych celów Rosji w regionie i wynikających stąd zagrożeń dla Polski. Poziom tej świadomości ma determinujące znaczenie dla poparcia umacniania zdolności obronnych kraju. Zasadne jest wzmacnianie wszelkich działań budujących patriotyzm polskiej młodzieży. Opowiadamy się za stworzeniem programu szerokiego finansowania młodzieżowych organizacji harcerskich i paramilitarnych. Zadanie to odgrywa ogromną przyszłościową rolę i nie jest przez władze oświatowe oraz wojskowe dostatecznie doceniane.
  2. Uczestnicy spotkania sygnalizują także następujące problemy, pozostając w dyspozycji do ich szerszego rozwinięcia i uzasadnienia:a)  Wyrażamy wątpliwość, czy armia jest w stanie skonsumować w sposób przemyślany tak ogromne nakłady na obronność, nie mając czytelnej strategii w tym zakresie (np. z przewidywanych do 2022 roku ok. 100 mld zł na rok 2014 zaplanowano jedynie 3,4 mld; za nierealne uznajmy terminy dostaw niektórych nowych systemów np. z programu WISŁA, NAREW);b) Za konieczne uznać należy odbudowanie produkcji w Polsce tego typu uzbrojenia, które ma zasadnicze znaczenie dla kształtowania indywidualnych i zespołowych sprawności obronnych. Odrzucamy model, w którym Polska jest głównie konsumentem zagranicznych produktów i została sprowadzona do roli użytkownika oraz poddostawcy;c) Oczekujemy od najwyższych władz państwa zdecydowanej postawy w zakresie uporządkowania koncepcji odbudowy polskiego przemysłu obronnego i zakończenia chaosu  w tym zakresie;d) Zwracamy uwagę, że obecne przetargi na nowe technologie wojskowe mogą stanowić pole do wielu prób korupcyjnych, co wymaga gruntownego rozpoznania kontrwywiadowczego oraz zdecydowanego przeciwdziałania;e) Konieczne jest ustalenie – ponad partykularnymi wewnątrz -wojskowymi interesami – co w modernizacji Wojska Polskiego jest najważniejsze i co najbardziej wzmocni naszą obronę;f) Uważamy za konieczne zwiększenie możliwości bojowych Marynarki Wojennej (okręty podwodne z rakietami manewrującymi oraz samoloty patrolowo-uderzeniowe typu CASAMPA);g) Proponujemy szybsze wprowadzenie na uzbrojenie wojska bezpilotowych środków  rozpoznawczych i uderzeniowych;h) Celowym jest nasycenie wojsk w niezbędnej mierze przenośnymi rakietami „ziemia – powietrze” (MANPADS), rakietami przeciwpancernymi typu Spice oraz „powietrze – ziemia”;i) Należy opracować koncepcje i rozbudować infrastrukturę potrzebną do przyjęcia sił wzmocnienia NATO;j) Konieczne jest zwiększenie mobilności wojsk oraz szybszej możliwosci koncentracji w określonym rejonie. Służyć temu winien  zakup i wspólna produkcja nowoczesnych środków transportowych, zwłaszcza  śmigłowców z najnowszymi systemami aktywnej samoobrony (DIRCM) oraz  środków naziemnych dużej mobilności;k) Zawężanie – w naszej opinii – przetargów na zakupy uzbrojenia do dwóch podmiotów (np. przetarg na system WISŁA: MBDA – Thales i  Keyton) ogranicza możliwości uzyskania najlepszej cenowo i technologicznie oferty;l) Postulujemy odbudowanie i rozbudowanie potencjału polskiego wywiadu wojskowego. Potrzebujemy jako państwo i siły zbrojne rzetelnych analiz wyprzedzających na najwyższym poziomie – naszym zdaniem obecny model wojskowych służb specjalnych nie odpowiada realnym potrzebom obronności państwa;m) Zwracamy uwagę na to, że w ostatnich latach zniszczono system mobilizacji na potrzeby wojenne, co znacząco osłabia zdolności obronne Polski;n) Konieczne jest przeprowadzenie ćwiczeń sprawdzających kluczowych jednostek wojsk operacyjnych, które powinny dać odpowiedź na pytanie, do czego są zdolne nasze siły zbrojne – nie powinniśmy się bać tego sprawdzianu – przeprowadzonego w pełnych rygorach krytycyzmu wojskowego;o) Zrealizowane reformy systemu dowodzenia są dalekie od czytelnego modelu kierowania  – w zebranych przez nas opiniach znacząca część kadry nie rozumie tego systemu, a nie mając wpływu na jego zmianę przechodzi na postawy serwilizmu, co może być niebezpieczne dla morale wojska;p) Zdecydowanego wzmocnienia strukturalnego wymaga Straż Graniczna, która powinna powrócić do systemu rzeczywistej, pełnej ochrony granic państwowych z Rosją, Białorusią i Ukrainą;q) Celowym wydaje się rozważenie możliwości  zorganizowania systemu pomocy Ukrainie w przeprowadzeniu demarkacji granicy z Rosją.

Przedstawiając powyższe uwagi, które są również owocem naszej współpracy z kolegami generałami cywilnych służb specjalnych i Straży Granicznej, czynimy to w trosce o potencjał obronny Polski i jej bezpieczeństwo, co wymaga działania ponad wszelkimi podziałami.
Reprezentując grono niedawnych dowódców i szefów kluczowych instytucji MON uważamy, że nadszedł czas na konkretne decyzje, co do sprecyzowania modelu strategicznego partnerstwa w dziedzinie obronności – w obliczu słabości, jakie wykazuje obecny model sojuszniczego partnerstwa. Tym modelem powinno być strategiczne wojskowe partnerstwo ze Stanami Zjednoczonymi AP, na zdecydowanie wyższym niż obecnie poziomie.

PRZYPISY

[1]
 Dostrzegamy, że coraz więcej decyzji ekonomicznych podejmowanych przez poszczególnych członków NATO jest sprzecznych z celami, jakie stawia sobie Sojusz (np. sprzedaż francuskich okrętów typu Mistral).
[2] Uważamy, na podstawie wnikliwej oceny ostatnich konfliktów, że proste, sprawdzone systemy uzbrojenia, zwłaszcza przeciwlotniczego i przeciwpancernego, w rękach sprawnie wyszkolonych żołnierzy będą miały wielkie znaczenie dla powodzenia walki z ewentualnym agresorem.
[3] Obecny model NSR jest propagandową fikcją i nie zapewnia nawet minimalnego uzupełnienia wojsk na wypadek konfliktu.