Klub Generałów

Gen. armii Wojciech Jaruzelski zmarł 25 maja 2014 r.

Gen. armii Wojciech Jaruzelski zmarł 25 maja 2014r.

Wojciech Jaruzelski wywodził się z rodziny szlacheckiej i ziemiańskiej. Jego dziadek, również Wojciech, brał udział w powstaniu styczniowym, za co został zesłany na 8 lat. Ojciec Wojciecha, Władysław  ukończył Akademię Rolniczą w czeskim Taborze. W 1920 roku wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po wojnie pracował jako administrator majątków ziemiańskich. Ciesząc się opinią dobrego fachowca trafił do Kurowa. Tam w 1922 r poślubił Wandę z Zarębów, absolwentkę Szkoły Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach. Wojciech urodził się w dniu 6 lipca 1923 r.w Kurowie. Został ochrzczony w tamtejszym kościele rzymskokatolickim. Rodzina była głęboko religijna i patriotyczna.
W 1925 roku rodzina Jaruzelskich opuściła Kurów i zamieszkała w majątku Trzeciny nad rzeką Brok. Wojciech nie uczęszczał do szkoły powszechnej, lecz był uczony w domu przez prywatnego nauczyciela. Od 1933 uczęszczał do gimnazjum prowadzonego przez zakon marianów na warszawskich Bielanach.  We wczesnej młodości był bardzo religijnym i dobrze zapowiadającym się uczniem. Dostrzeżono w nim talent do przedmiotów humanistycznych. Miał dobry styl pisania i formułowania myśli. W latach 1935-1939 należał do Związku Harcerstwa Polskiego. W 1939 ukończył IV klasę gimnazjum uzyskując tzw. „małą maturę”. Po wybuchu wojny rodzina Jaruzelskich uciekała w kierunku wschodnim. W momencie najazdu Polski przez ZSRR, rodzina przebywała w jednym z majątków w okolicach Nowogrodu. Wobec ataku ze wschodu postanowili wrócić do Trzecin. Ostatecznie w nocy z 22 na 23 września przekroczyli granicę z Litwą. Tam mieszkali w różnych miejscowościach w majątkach polskich rodzin. W dniu 14 czerwca 1941 r. rodzina została deportowana w głąb ZSRR. Wojciech zamieszkał wraz z matką i siostrą w osadzie leśnej Turczuk, gdzie w Górach Ałtaj (ok. 300 km od Bijska) pracował w tajdze przy wyrębie lasów. Nabawił się tam choroby oczu, tzw. ślepoty śnieżnej, która trwale uszkodziła mu wzrok. Ojciec został zesłany do łagrów w Krasnojarskim Kraju. Po podpisaniu umowy Sikorski-Majski, jesienią 1941 r. ojciec został zwolniony z łagru i udał się do Bijska, gdzie znajdowała się polska delegatura. Tam zapisał syna na ochotnika do formującej się armii Andersa, lecz Wojciech z rodziną przybył do Bijska dopiero w styczniu 1942 r. Po przybyciu do podjął pracę przy wyrębie lasu, a potem jako tragarz w piekarni. Aresztowany na 3 tygodnie przez NKWD za odmowę przyjęcia radzieckiego tymczasowego zaświadczenia tożsamości. Ojciec Wojciecha  dostał posadę wozaka w miejscowym przedsiębiorstwie rybnym, lecz wkrótce zmarł (4 czerwca 1942 r) i został pochowany na miejscowym cmentarzu. 19-letni Wojciech stał się jedynym opiekunem rodziny.

W maju 1943 r. został wezwany przez radziecką Wojskową Komendę Uzupełnień w Bijsku. Dostrzeżono w nim kandydata na oficera i nakazano czekać.  Ponownie został wezwany 19 lipca tegoż roku. Dostał skierowanie do Szkoły Oficerskiej 1 Korpusu Sił Zbrojnych w Riazaniu. Nie był to zaciąg ochotniczy, lecz radziecki pobór do wojska. Udało mu się wtopić w tłum kandydatów i dzięki temu ukrył swoje szlacheckie pochodzenie. Został skierowany  do 1 batalionu piechoty, i przydzielony do karabinów maszynowych (CKM typu Maxim). Przysięgę wojskową złożył w dniu 11 listopada. Promocja miała miejsce 16 grudnia 1943 r. Promował gen. Berling. Prymusi, byli mianowani na stopień podporucznika, większość  – w tym Jaruzelski –  na stopień chorążego.
Po uzyskaniu promocji został skierowany na stanowisko dowódcy plutonu piechoty w składzie 8 kompanii, 3 batalionu, 5 pułku, 2. Dywizji Piechoty.  Od 1943 do 1944 był dowódcą plutonu strzelców, w maju 1944 r. został przeniesiony do zwiadu, gdzie został dowódcą plutonu zwiadu konnego.

Wraz z pułkiem przeszedł szlak bojowy 1 Armii WP. Udział w walkach rozpoczął w końcu lipca 1944 roku, kilkanaście kilometrów od rodzinnego Kurowa, przy forsowaniu Wisły. Potem brał udział w walkach na przyczółku magnuszewskim i akcjach pomocy powstańczej Warszawie (w październiku 1944 r. został lekko ranny). W dniu 11 listopada 1944 r. awansowany do stopnia podporucznika w korpusie kawalerii. 19 stycznia 1945 r. bierze udział w defiladzie w gruzach zniszczonej Warszawy.  Od końca stycznia 1945 roku dowodził całością zwiadu pułku. W lutym 1945 roku wraz z pułkiem walczył o przełamanie Wału Pomorskiego. 15 marca bierze udział w uroczystości zaślubin z morzem. W połowie kwietnia 5 pp uczestniczy w forsowaniu Odry , a 22 kwietnia dociera do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen. W dniu 24 kwietnia 1945 r. Jaruzelski zostaje mianowany na stopień porucznika w korpusie oficerów piechoty. 3 maja wraz z pułkiem dociera nad Łabę. Za walki na terenie Niemiec Jaruzelski został odznaczony „Krzyżem Walecznych” oraz Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy.

Kapitulacja III Rzeszy zastała Jaruzelskiego wraz z 5 pp na północny wschód od miasta Nauen. W drugiej połowie czerwca jego pułk został rozmieszczony w stolicy Łużyc – Cottbus. 1 lipca Jaruzelski wrócił do Polski.

Po przybyciu do Polski w związku z groźbą polsko-czechosłowackiego zatargu zbrojnego o granicę, pułk w którym służył Jaruzelski otrzymał w dniu 5 lipca 1945 rozkaz bronienia 107-kilometrowego odcinka granicy polsko-czechosłowackiej. Pułk stacjonował w Głubczycach. 3 sierpnia Wojciech Jaruzelski zostaje komendantem wojskowym miasta. W dniu 9 września pułk po przekazaniu terenu nowo sformowanej 13 Dywizji Piechoty został skierowany do Częstochowy.

Na przełomie października i listopada 1945 zapadła decyzja o wysłaniu 5 pp, w którym służył Jaruzelski, na teren powiatu hrubieszowskiego, by tam walczyć z podziemiem ukraińskim (UPA). Pułk dotarł na miejsce w dniu 14 listopada. Do zadań Jaruzelskiego należało przygotowywanie opracowań dotyczących działań UPA (przesłuchiwał jeńców ukraińskich) i podziemia antykomunistycznego oraz raportów o działaniach pułku przeciwko nim. Oddziały zwiadowcze pod jego dowództwem brały również udział w akcji wysiedlania ludności ukraińskiej zamieszkującej powiat hrubieszowski na teren Ukrainy radzieckiej. W maja Jaruzelski zostaje II pomocnikiem szefa sztabu 5 pp ds. zwiadu, a następnie drugim zastępcą szefa sztabu pułku. Za walki z „ukraińskimi bandami” Jaruzelski otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi  oraz był awansowany  na stopień kapitana ( 22 lipca 1946).

W lipcu 1946  został mianowany wojskowym komendantem Piotrkowa Trybunalskiego. W styczniu 1947 roku  zostaje zastępcą przewodniczącego komisji wyborczej w wyborach sejmowych.

W 1947 roku Jaruzelski  został wysłany  na kurs szefów sztabu dużych jednostek do Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, które ukończył z wynikiem bardzo dobrym, po czym został skierowany do cyklu taktyki piechoty i służby sztabów na etat wykładowcy taktyki w  tym że Centrum. Szybko dał się poznać jako dobry wykładowca . 10 lipca 1948 r.  został mianowany majorem, a już 25 stycznia 1949 r . podpułkownikiem.

W dniu 21 lutego 1949 r. został wyznaczony na stanowisko szefa Wydziału Szkół i Kursów Oficerów Rezerwy Oddziału Szkół i Kursów Sztabu Wojsk Lądowych, a w październiku 1949 r. awansował na stanowisko szefa Wydziału Szkół Oficerskich i Podoficerskich Zawodowych oraz został pierwszym zastępcą szefa oddziału. W związku ze zmianami w Wojsku Polskim  w dniu 1 marca 1950 r. Dowództwo Wojsk Lądowych przekształcono w Główny Zarząd Wyszkolenia Bojowego. Jaruzelski został wówczas mianowany szefem Wydziału Szkół i Kursów Oficerów Zawodowych. W dniu 3 października 1953 r. wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału Akademii Wojskowych w Głównym Zarządzie Wyszkolenia Bojowego.

31 grudnia 1953 r. mianowany na stopień pułkownika.

W lipcu 1955 r., jako ekstern ukończył z wynikiem bardzo dobrym studia w Akademii Sztabu Głównego.  W dniu 14 listopada 1955 r. awansował na stanowisko szefa Zarządu Akademii Wojskowych, Szkół i Kursów Oficerskich.

14 lipca 1956 r. mianowany na stopień generała brygady.

W dniu 7 marca 1957 r. został zastępcą szefa Głównego Zarządu Wyszkolenia Bojowego. W dniu 8 października 1957 objął stanowisko dowódcy 12 Dywizji Piechoty (od 24 listopada 1958 r. Dywizja Zmechanizowana) w Szczecinie. Na początku 1960 r. dywizja Jaruzelskiego została uznana za najlepszy związek taktyczny w WP.

13 lipca 1960 r. został awansowany na stopień generała dywizji.

W roku 1965 wyznaczony na szefa Sztabu Generalnego WP, a w latach 1968-1983 był ministrem obrony narodowej.

W 1968 roku został mianowany na stopień generała broni, a w roku 1978 generała armii.

W roku 1970 ukończył Kurs Strategiczny  w Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR.

Od 1981 roku był Prezesem Rady Ministrów, a następnie również I sekretarzem Komitetu Centralnego PZPR. Jako przewodniczący Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego w dniu 13 grudnia 1981 roku ogłosił wprowadzenie w Polsce stanu wojennego.

W roku 1983 urlopowany z sił zbrojnych jako przewodniczący Komitetu Obrony Kraju.
W roku 1985 został przewodniczącym Rady Państwa.

Zawodową służbę wojskową zakończył 31 stycznia 1991r..

Jedna z najbardziej znaczących postaci polskiego życia politycznego.
Polityczny realista: zainicjował i umożliwił przeprowadzenie „okrągłego stołu”, który doprowadził do zmian społeczno-politycznych oraz ekonomicznych leżących u podstaw III Rzeczypospolitej. W lipcu 1989 roku został wybrany przez Zgromadzenie Narodowe Prezydentem RP. Funkcję tę piastował do grudnia 1990 roku.
Autor licznych opracowań dotyczących najnowszych dziejów Polski. Oficer o imponującej wiedzy historycznej, wojskowej i kulturalnej oraz niezwykłej kulturze osobistej.

Odznaczony licznymi orderami i medalami, wśród nich:

– Krzyżem  Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari;
– Krzyżem  Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski;
– Krzyżem  Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski;
– Orderem  Krzyża Grunwaldu III klasy;
– Krzyżem  Walecznych (dwukrotnie).

30 maja br. odbyły się w  Warszawie uroczystości pogrzebowe generała Wojciecha Jaruzelskiego. Rozpoczęła je Msza Św. żałobna w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w  intencji zmarłego, koncelebrowana przez biskupa polowego Wojska Polskiego Józefa Guzdka. Uczestniczyli w niej Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej – Zwierzchnik Sił Zbrojnych Bronisław Komorowski oraz byli prezydenci Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski, a także członkowie rządu i kancelarii prezydenta. Wzięło w niej udział również kilkudziesięciu generałów, w tym kilkunastu członków Klubu Generałów WP,  wśród nich grupa generałów z Bydgoszczy na czele z gen. dyw. Zbigniewem Blechmanem.

Na wstępie biskup Guzdek odczytał list byłego biskup polowego WP Sławoja Leszka Głódzia, w którym m.in. wspomina on o listach, jakie otrzymał od  generała Jaruzelskiego oraz o przekazanych przez niego wotach, wśród nich modlitewniku z XVI wieku. W homilii biskup Guzdek przypomniał, że zmarły był zmuszony do podejmowania trudnych decyzji w niełatwych czasach. Podkreślił, że jest zasadnicza różnica między oceną zmarłego a sądem, gdyż ten właśnie się rozpoczął przed Najwyższym Sędziom – Panem całej historii i wszystkich losów ludzkich. Dodał też, że dzisiejsze nasze zachowanie da odpowiedź czy my wszyscy zdamy egzamin z chrześcijaństwa (przebaczania, tolerancji…).

Na zakończenie nabożeństwa zabrał głos Prezydent RP Bronisław Komorowski, który powiedział m.in., że majestat śmierci nigdy nie powinien być dezawuowany i dodał, że żegnamy prezydenta czasu przełomu, który miał swój pozytywny udział w rozwoju wydarzeń. Podkreślił, że żegnamy mężnego żołnierza, zasłużonego w boju, który nie szczędził krwi i poświęcenia dla Ojczyzny.

Dalsza część uroczystości odbyła się na Wojskowym  Cmentarzu na Powązkach. Tu licznie zgromadzeni generałowie i oficerowie, wśród nich członkowie Klubu Generałów WP oddali cześć zmarłemu,  pełniąc wartę honorową przy jego urnie. Następnie uformował się kondukt pogrzebowy, po czym w asyście kompanii reprezentacyjnej WP prochy zmarłego zostały odprowadzone na miejsce wiecznego spoczynku.
Nad grobem generała Jaruzelskiego wystąpił były Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski. Powiedział on m.in., że żegnamy dziś człowieka szczególnej epoki, naznaczonej tragedią, dramatem, poszukiwaniem sensu i nadziej. A na zakończenie dodał(cyt.): „Żegnamy Cię żołnierzu. Dobrze zasłużyłeś się Ojczyźnie. Spocznij!. Twoja służba skończona. A my baczność! Walka o dobre imię Wojciecha Jaruzelskiego trwa.”
Po złożeniu urny do grobu, kompania oddała salwę honorową, a na grobie zostały złożone liczne wieńce i wiązanki kwiatów.

Na tym zakończyły się uroczystości pogrzebowe generała Wojciecha Jaruzelskiego, wychowawcy i nauczyciela wielu żołnierskich pokoleń.

Cześć jego pamięci!